幸亏当时中国没买!乌克兰海军查看铁锈巡洋舰
百度 而蔚山现代此前亚冠2战分别客场3-3战平墨尔本胜利、主场2-1击败川崎前锋。
Киров обла?? | |||||
| |||||
![]() | |||||
Т?п хули | Киров | ||||
---|---|---|---|---|---|
Лапт?к? - П?т?мпе |
30 120 374 км2 | ||||
Хал?х йыш? - П?т?мпе |
42 1 138 112 ?ын патнелле (2023) | ||||
Федераци т?р?х? | Ат?л?и федераци т?р?х? | ||||
Экономика регион? | Ат?л-Ветке район? | ||||
Регион номер? | 43 | ||||
Патшал?х ч?лхисем | выр?с | ||||
Обла? пу?л?х? | Соколов Александр Валентинович | ||||
Саккун т?вакан пух?в?н председател? | Береснев Роман Александрович | ||||
Гимн | Киров обла??н гимн? | ||||
В?х?т т?р?х? | ГВ +0300 |
Киров обла?? (выр. Кировская область) — Ра??ей Федераций?н субъекч?. Ра??ей Федерацин Ат?л федераци т?р?хне тата Ат?л-Вятка районне к?рет.
Лапт?к — 120,8 пин ?м2
Администраци центр? — Киров хули.
Истори
[т?рлет | кодне т?рлет]Киров обла?не Чулхула Ен?н территоринчен касса илн? те 1934 ?улхи раштав?н 7-м?ш?нче туса хун?. 1936 ?улчен — Киров Ен шутланн?, 1936 ?улхи раштав уй?х?нче — Киров обла?? пулса т?н?.
Хал?х йыш?
[т?рлет | кодне т?рлет]Обла?ри хал?х йыш? — 1426,9 пин ?ын (2006). Йышл?х?: 11,8 ?ын/?м2 (2007), хулара: 71,7 % (2007). ??лекен хал?х йыш? — 911 пин ?ын.
XX тата XXI ?м?рсем хушшинче Ветке т?р?х?нчи хал?х йыш?н т?пи, XIX ?м?р?н в??нелле Ра??ейри м?нпур хал?х?н 4,2% пулн?скер, 0,8% таран чакн?.
Росстат к?тарт?в?сем т?р?х обла?ри хал?х йыш? 1 138 112 ?ын шутланать. Хал?х йышл?х? — 9,45 ?ын/?х2. Хулари хал?х?н йышл?х? — 78,7% (2002).
Пур?нан хал?хсен йыш?
[т?рлет | кодне т?рлет]2010 ?улхи хал?х ?ырав?пе кил?ш?лл?н:
выр?ссем — 1 199 691 ?ын,
тутарсем — 36 457 ?ын,
?арм?ссем — 29 598 ?ын,
удмуртсем — 13 639 ?ын,
украинсем — 7718 ?ын,
хал?х ятне пал?ртманнисем — 35 585 ?ын.
Кунта выр?ссем — 91,8 %, марисем — 2,6 %, тутарсем — 2,2 %, удмуртсем — 1,4 % тата ыттисем пур?на???[??лку?а пал?ртмалла] .
Климат
[т?рлет | кодне т?рлет]Климат обла?ре л?п? континентл?. К?рлачри в?там температура -14°С, ут?ри в?там температура +17°С; ?ултал?кри н?р?к шай? - 500 мм ях?н. Обла?ри ??р н?р?кл? шутланать.
Таврал?х?
[т?рлет | кодне т?рлет]Ра??ей Федерацин хура т?пралл? касинче, Ра??ей?н Европа пай?н ?ур??р-тух???нче вырна?н?. Обла??н рельеф? — с?ртл?, варринче - Ветке Увал?сем, ?ур??р-тух???нче - Тури Чулман Ат?л с?ртл?х?, ?ур??рте - ?ур??р Увал?сем. Палл? шыв?сем: Ветке, Чулман Ат?л.
Транспорт
[т?рлет | кодне т?рлет]Киров хулинче аэропорт Победилово ??лет.
Киров обла?? вит?р чукун ?улсем Ра??ей?н т?п ??р?сене Уралпа, ??п?рпе тата Ин?ет Тух??па (Транссиб), ?ур??рпе к?нт?р регион?сене Киров-Котлас магистрал? ?ых?нтарать. Чукун ?улсем 1098 ?м ?ити т?с?ла???.
Автотрасс?сен т?с?л?в? — 9086 ?м.
Шыв т?п ?ул? Нухрат. Шыв ?ул?сен пур в?р?мм?ш? - 1800 ?м.
Пром??л?х?
[т?рлет | кодне т?рлет]Пыс?к савутсем
[т?рлет | кодне т?рлет]Машина т?васл?х тата металлобработка:
- ОАО ?Вятка машина т?вакан ?АВИТЕК? завоч? 2022 ?улхи Пуш уй?х?н 15-м?ш?нче архивлан?.,
- ОАО ?Электромашина т?вакан ?Лепсе? завоч?
- ОАО ?Ново–Вятка?
- ОАО ?Вятка-У?ланк? машина т?вакан ?Молот? завоч? 2008 ?улхи Ут? уй?х?н 9-м?ш?нче архивлан?.
- ОАО ?Кирскабель?
- ОАО ??у 1 яч?лл? Киров машзавоч?? 2008 ?улхи Ут? уй?х?н 12-м?ш?нче архивлан?.
- ОАО ?Белохолуница машина т?вакан завоч?? 2008 ?улхи Ав?н уй?х?н 16-м?ш?нче архивлан?.,
- ОАО ?Киров станок т?вакан савуч??.
Химипе нефтехими пром??л?х?:
- ОАО ?Кирово-Чепецкий химический комбинат им. Б. П. Константинова? (ка?? 2008 ?улхи ??ртме уй?х?н 4-м?ш?нче архивлан?.)
- ОАО ?Шинный комплекс ?Амтел – Поволжье?
Апат-?им?? пром??л?х?:
- ОАО ?Киров аш-какай комбинач?? 2008 ?улхи Юпа уй?х?н 14-м?ш?нче архивлан?.
- ОАО ?Слобода аш-какай комбинач??
- ОАО ?Киров маргарин завоч?? 2008 ?улхи Юпа уй?х?н 5-м?ш?нче архивлан?.
- ЗАО ?Киров с?т-?у комбинач?? 2007 ?улхи ?у уй?х?н 28-м?ш?нче архивлан?.
- ОАО ?Киров кондитер-макарон комбинач??
- ОАО ?Уржум спирт-водк? завоч??(??лемен ка??)
- ОАО ?Слобода спирт-водк? завоч?? 2008 ?улхи Раштав уй?х?н 7-м?ш?нче архивлан?.
- УАО ?Вятич?.
Ял ху?ал?х?
[т?рлет | кодне т?рлет]2021 ?улхи к?рлач?н 1-м?ш? т?лне ялти хал?х йыш? 272 610 ?ын шутланн?, Киров обла??нче пур?накан м?нпур хал?х?н 22% пулать.
Ял ху?ал?х производствинчи тавар отра?л?нче выль?х-ч?рл?х ?рчетесси малти выр?нта т?рать, ытларах с?т-?упа аш-какай туса илессипе пал?рать. Т?прен ?акнашкал ял ху?ал?х культурисене ?стере???: п?рч?ллисем, ??рулми, й?т?н тата пахча-?им??. Т?ш тыр?сен хушшинче ытларах пай? к?рхи ырашпа фураж культурисене пырса тивет. Ял ху?ал?х производстви обла??н апат-?им?? х?рушс?рл?хне тив??терет. Туса илн? выль?х-ч?рл?х продукций?н 20% таран обла??н тулашне турттара???, т?прен илсен — ??ршыв?н ?ур??р регион?сене илсе кая???.
Выль?х-ч?рл?х ?рчетесси
[т?рлет | кодне т?рлет]Отра?л?н т?п выр?н?нче с?т туса илме выль?х-ч?рл?х? ?рчетесси т?рать. 2020 ?улта 750 пин тонна с?т суса илн?, ?ак? 2019 ?улхипе танлаштарсан 104% пулать. Обла?ри ял ху?ал?х организацисенче п?р ?нерен в?тамран 7950 кг с?т суса илн?. Выль?х-ч?рл?х тата кай?к-к?ш?к аш-п?щне 85 пин тонна туса илн?, 619 млн ??марта пу?тарса хат?рлен?, ?ак? вара иртн? ?улхинчен 14% нумайрах.
2021 ?улхи ??ртме уй?х?н 1-м?ш? т?лне м?нпур категорилл? ху?ал?хсенче 246,8 пин пу? м?йракалл? шултра выль?х (-0.3%) шутланн?, ?ав шутра 101,8 пин ?не (+1,6%), 238,4 пин пу? сысна (+14,6%), 52,2 пин сур?хпа качака (+0,1%), 2844,1 пин пу? кай?к (+6,8%).
2021 ?ул хушшинче Киров обла??нчи ял ху?ал?х организаций?сенче 733,6 пин тонна ?не с?ч? туса илн?, ?ак? 2020 ?улхипе танлаштарсан 3,4% ытларах. Ял ху?ал?х организаций?сенче с?т туса илессипе обла? Ра??ей Федераций?нче пилл?кк?м?ш выр?нта т?рать. 2021 ?улта ял ху?ал?х организаций?сенче п?р ?нерен 8040 килограмм с?т суса илн? (2010 ?улта – 4820, 2015 ?улта – 6536 килограмм).
?сент?ран тирпелесси
[т?рлет | кодне т?рлет]2022 ?улта аграрисем т?ш тыр?на пыс?к кал?п?шпа пу?тарн?. 309,2 пин га т?ш тыр?па п?р?а йышши культур?сене ?апн?, 825,8 пин тонна тыр? ?апн?, тух??л?х? гектартан 26,7 ц пулн?.
П?рч?лл? тата т?ш тыр?лл? культур?сене п?т?м?шпе пухса к?ртни 2020 ?улта 740 пин тонн?па танлашн?, тух??л?х? гектартан 24,7 ц пулн? (2019 ?улта 730 пин тонна, тух??л?х? 26,1 ц/га). 299 пин гектарти тырра арманта ав?ртн?.
Тыр? акн? лапт?ксем: | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
год | 1959 | 1990 | 1995 | 2000 | 2005 | 2010 | 2015 | |||||
пин гектар | 2810 | 2193,9 | 1838,1 | 1626,9 | 1207,9 | 853,0 | 862,8 |
Ка??сем
[т?рлет | кодне т?рлет]- Киров обла??н картти 2011 ?улхи Ав?н уй?х?н 20-м?ш?нче архивлан?.
- Киров обла??н Ерт??л?х?н официалл? сайч? 2005 ?улхи Раштав уй?х?н 26-м?ш?нче архивлан?.
- Киров обла?? "П?т?м Ра??ей" справочник-каталогра 2009 ?улхи ?у уй?х?н 10-м?ш?нче архивлан?.
- Киров обла??н ялав?пе герб?
- Киров обла??н Саккун т?вакан Пух?в?н официалл? сайч?
Ра??ей Федерацин Ат?л федераци т?р?х? | ||
---|---|---|
Ра??ей Федераций?н тыт?мл?х? |
||
---|---|---|
Республик?сем | ||
Енсем |
Алтай ? Байкал Лешьен ? Камчатка ? Краснодар ? Красноярск ? Пер?м ? Ставрополь ? Тин?с?ум ? Хабаровск | |
Обла?сем |
Амур ? Архангельск ? А?т?рхан ? ?ренпур ? Белгород ? Брянск ? Владимир ? Волгоград ? Вологда ? Воронеж ? Иваново ? Иркутск ? Запорожье1 ? Калининград ? Калуга ? Кем?р ? Киров ? Курган ? Курск ? Ленинград ? Липецк ? Магадан ? Мурманск ? Мускав ? Новгород ? Омск ? Орёл ? Пенза ? Псков ? Ростов ? Рязань ? Самар ? Сар?ту ? Сахалин ? Свердловск ? ??н ??п?р ? Смулен ? Тамбов ? Т?вер ? Томск ? Тула ? Т?мен ? Херсон1 ? Хуст?рма ? Челепи ? Ч?мп?р ? Чулхула ? Ярославль | |
Федераци шай?нчи хуласем | ||
Автономилл? обла? | ||
Автономилл? т?р?хсем | ||
1 Т?нчери йыш?нн? Украин?н территорий? ?инчи ? 2 Архангельск обла?не к?рет ? 3 Т?мен обла?не к?рет |
Киров обла??н историй? |
|
---|---|
Киров обла??н территорий? Авалхи т?нчере | |
Киров обла??н территорий? В?там ?м?рсенче |
Ветке ??р? (Ветке ??рне славянсем колонизацилени ? Еманаевский могильник ? Шабалино хулаш?) ? Новгород республики (Никулицына, Котельнича тата Хлынова ник?слени) ? Ветке республики |
Киров обла??н территорий? Ра??ей империнче |
Ветке провинций? (малтан ??п?р, кайран Хусан к?п?рнисен йыш?нче) ? Ветке енл?х? ? Ветке к?п?рни ? Ра??ейри вы?л?х |
Киров обла??н территорий? ССРП йыш?нче | |
Киров обла??н территорий? РФ йыш?нче |